บทเรียนที่ 3 เครื่องหมาย มอก.

 เครื่องหมาย มอก.

มาตรฐาน เป็นคำที่หลาย ๆ คนกล่าวถึง แต่จะทราบหรือไม่ว่า มาตรฐานมีความหมายอย่างไร และมีความสำคัญกับทุกคนอย่างไร ทั้งที่มาตรฐานเป็นเรื่องที่ใกล้ตัวกับชีวิตประจำวันของทุกคนและมีประโยชน์กับมวลมนุษย์ในทุกด้าน

มาตรฐานคืออะไร "มาตรฐาน" ตามความหมายของพจนานุกรม หมายถึง สิ่งที่ถือเป็นหลักสำหรับเทียบกำหนด สิ่งที่ทุกคนยอมรับ และเข้าใจตรงกัน

ทำไมต้องมี"มาตรฐาน" มาตรฐาน เป็นสิ่งที่มนุษย์ใช้มาก่อนประวัติศาสตร์ แฝงมาในสัญชาตญาณการดำรงชีวิตของมนุษย์ ที่ต้องการจัดการสิ่งที่สับสนวุ่นวายให้เป็นระเบียบ และทำสิ่งที่ยุ่งยากสลับซับซ้อนให้เป็นสิ่งง่ายโดยเป็นที่ยอมรับในสังคม
ด้วยเหตุนี้จึงจึงต้องมีการกำหนดเป็นหลักเกณฑ์ ข้อกำหนดที่เรียกว่า "มาตรฐาน"เพื่อให้เกิดความเข้าใจที่ตรงกัน และขจัดความสับสนวุ่นวาย รวมทั้งสร้างความสะดวกสบายให้แก่ชีวิตมนุษย์

มอก. คืออะไร

                 คำย่อมาจาก"มาตรฐานผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรม" หมายถึงข้อกำหนดทางวิชาการที่ สำนักงานมาตรฐานผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรม(สมอ.)ได้กำหนดขึ้นเพื่อเป็นแนวทางแก่ผู้ผลิตในการผลิตสินค้าให้มีคุณภาพในระดับที่เหมาะสมกับการใช้งานมากที่สุดโดยจัดทำออกมาเป็นเอกสารและจัดพิมพ์เป็นเล่ม
               ภายในมอก.แต่ละเล่มประกอบด้วยเนื้อหาที่เกี่ยวข้องกับการผลิตผลิตภัณฑ์นั้นๆ เช่น เกณฑ์ทางเทคนิค คุณสมบัติที่สำคัญ ประสิทธิภาพของการนำไปใช้งาน คุณภาพของวัตถุที่นำมาผลิต และวิธีการทดสอบเป็นต้น
              ปัจจุบันสินค้าที่สมอ. กำหนดเป็นมาตรฐานปัจจุบันมีอยู่กว่า 2,000 เรื่อง ครอบคลุมสินค้าที่เราใช้อยู่ในชีวิตประจำวันหลายๆ ประเภท ได้แก่ ประเภทอาหาร เครื่องใช้ไฟฟ้า ยานพาหนะ สิ่งทอ วัสดุก่อสร้าง เป็นต้น

ตัวอย่างเอกสารมอก.ที่ทำออกมาจำหน่ายเป็นเล่ม

มอก.มีความสำคัญอย่างไร

มีประโยชน์ต่อผู้เกี่ยวข้องในหลายด้านด้วยกัน ดังนี้
ประโยชน์ต่อผู้ผลิต
1. ช่วยเพิ่มประสิทธิภาพในการผลิต
2. ลดรายจ่าย ลดเครื่องจักร ลดขั้นตอนการทำงานซ้ำซ้อน
3. ช่วยให้ได้สินค้าที่มีคุณภาพสม่ำเสมอ
4. ทำให้สินค้ามีคุณภาพดีขึ้น และมีราคาถูกลง
5. เพิ่มโอกาสทางการค้า ในการจัดซื้อจัดจ้างของหน่วยงานราชการที่มีการกำหนดให้สินค้านั้นๆต้องได้รับมอก.

ประโยชน์ผู้บริโภค
1. ช่วยในการตัดสินใจเลือกซื้อสินค้า

2. สร้างความปลอดภัยในการนำไปใช้
3. ในกรณีที่ชำรุด ก็สามารถหาอะไหล่ได้ง่าย เพราะสินค้ามีมาตรฐานเดียวกัน ใช้ทดแทนกันได้
4. วิธีการบำรุงรักษาใกล้เคียงกัน ไม่ต้องหัดใช้สินค้าใหม่ทุกครั้งที่ซื้อ
5. ได้สินค้าคุณภาพดีขึ้นในราคาที่เป็นธรรมคุ้มค่ากับการใช้งาน

ประโยชน์ต่อเศรษฐกิจส่วนรวมหรือประโยชน์ร่วมกัน
1. ช่วยเป็นสื่อกลางเป็นบรรทัดฐานทางการค้า ทำให้ผู้ผลิตและผู้บริโภคมีความ เข้าใจที่ตรงกัน
2. ก่อให้เกิดความยุติธรรมในการซื้อขาย
3. ประหยัดการใช้ทรัพยากรของชาติ ทำให้มีการใช้ทรัพยากรอย่างเกิดประโยชน์สูงสุด
4. สร้างโอกาสทางการแข่งขันให้กับผู้ประกอบการไทย
5. ป้องกันสินค้าคุณภาพต่ำเข้ามาจำหน่ายในประเทศ
6. สร้างความเข้มแข็งให้กับอุตสาหกรรมและเศรษฐกิจของประเทศ

หมายเลข มอก. คืออะไร

หมายเลขมอก.คือหมายเลขที่กำหนดขึ้นเพื่อระบุลำดับที่ของการออกมาตรฐานและปีที่สมอ.ประกาศเป็นมาตรฐาน ซึ่งจะระบุอยู่บนตัวสินค้า ตัวอย่างเช่น

ดังตัวอย่าง มอก. 56 - 2533 คือ ผลิตภัณฑ์น้ำตาลทราย ซึ่งหากผลิตภัณฑ์ได้รับการรับรองคุณภาพตามมอก. ก็จะสามารถแสดงเครื่องหมาย มอก.บนผลิตภัณฑ์นั้นได้

เครื่องหมาย มอก. แต่ละชนิดแตกต่างกันอย่างไร

เครื่องหมายมาตรฐานที่แสดงว่าสินค้าได้รับมาตรฐานอะไร ตามที่สมอ.กำหนด

1.เครื่องหมายมาตรฐานทั่วไป

                   
           

   เป็นเครื่องหมายรับรองคุณภาพผลิตภัณฑ์ ที่ สมอ. กำหนดมาตรฐานของผลิตภัณฑ์นั้นไว้แล้ว ซึ่งผู้ผลิตสามารถยื่นขอการพัฒนาคุณภาพโดยสมัครใจ(มาตรฐานทั่วไป) เพื่อการพัฒนาคุณภาพ ของผลิตภัณฑ์ ให้เป็นไปตามเกณฑ์กำหนดในมาตรฐานและเป็นหลักประกันให้กับผู้บริโภคหรือผู้ซื้อว่าผลิตภัณฑ์นั้นมีคุณภาพ มีความปลอดภัยคุ้มค่า และเหมาะสมกับราคา เช่น ผลิตภัณฑ์อาหารวัสดุก่อสร้าง วัสดุสำนักงาน เครื่องใช้ไฟฟ้าเป็นต้น

2.เครื่องหมายมาตรฐานบังคับ

เป็นเครื่องหมายรับรองผลิตภัณฑ์ที่กฎหมายกำหนดให้ต้องเป็นไปตามมาตรฐาน(มาตรฐานบังคับ) ทั้งนี้เพื่อความปลอดภัยของผู้บริโภคและป้องกันความเสียหายอันอาจจะเกิดต่อเศรษฐกิจและสังคมโดยส่วนรวม โดยกฎหมายบังคับผู้ผลิต ผู้นำเข้า และผู้จำหน่าย จะต้องผลิต นำเข้า และจำหน่ายแต่ผลิตภัณฑ์ที่เป็นไปตามมาตรฐานแล้วเท่านั้นซึ่งจะต้องมีเครื่องหมายมาตรฐานบังคับติดแสดงไว้ทุกหน่วยเพื่อแสดงว่าผลิตภัณฑ์นั้น ได้ผ่านการตรวจสอบรับรองแล้วตามกฎหมาย เช่น ไม้ขีดไฟ สายไฟฟ้า บัลลาสต์ ผงซักฟอก ท่อพีวีซี ผลิตภัณฑ์เหล็ก ถังดับเพลิง ของเล่นเด็ก หมวกกันน็อค เป็นต้น

3. เครื่องหมายมาตรฐานผลิตภัณฑ์ชุมชน (มผช.)

เป็นเครื่องหมายที่ให้การรับรองผลิตภัณฑ์ที่ผลิตโดยชุมชนเพื่อช่วยพัฒนาและยกระดับคุณภาพของผลิตภัณฑ์ชุมชน ตามโครงการหนึ่งตำบลหนึ่งผลิตภัณฑ์ของรัฐบาล

ติดตามรายละเอียดได้ที่ี:

  http://www.tisi.go.th/about.php?lang=th

 http://miraelectric.co.th/%E0%B8%A1%E0%B8%AD%E0%B8%81-%E0%B8%84%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%AD%E0%B8%B0%E0%B9%84%E0%B8%A3.html